فراخوان شور و شعور حسینی

سوال پنجم:

چرا امام حسین علیه السلام با اینکه می دانست به شهادت می رسد خانواده خود را به همراه برد؟ جایگاه و نقش زنان در انقلاب عاشورایی امام حسین علیه السلام چه بود؟

پاسخ اجمالی - تفصیلی

اولین نکته در پاسخ به این سوال این است که دقت شود که هر چند ائمه ـ علیهم السلام ـ از علم غیب برخوردارند و به وقایع گذشته و حوادث حال و آینده آگاهی دارند، اما تکلیف آنان مانند سایر افراد بشر، بر اساس علم عادی است و علم غیب برای آنان تکلیفی به دنبال نمی آورد. به همین دلیل، علم غیب ائمه ـ علیهم السلام ـ از نحوه شهادت خود، برای آنان تکلیف آور نیست.  البته در مواردی که خداوند به آنها اجازه می داد، از علوم غیر عادی برای اعجاز و اثبات حق بودن دعوت خویش استفاده می کردند. و باید خاطر نشان کرد - در صورت نگاه فقهی به سوال- که عملکرد امام حسین علیه السلام به عنوان سنت معصوم علیه السلام خود یکی از منابع فقه می باشد بنابراین نباید کار امام علیه السلام را با موازین فقهی تطبیق نمود بلکه باید موازین فقهی را با کار امام علیه السلام تطبیق نمود(فرات حیات ص 62)

دومین نکته اینکه یزید لعنه الله  در عمل نشان داده بود که به هیچ مسأله شرعی و اخلاقی پایبند نیست. حضرت وقتی دید یزید حرمت حرم الهی و حرم نبوی را نگه نمی دارد و  و این دو حرم قداست دارند و کشتار و خونریزی در آنجا حرام و گناه بزرگی است و همچنین یزید حرمت ها را می شکند و بر خلاف آیه صریح قرآن حرمت ماه حرام را نگه نمی دارد و در ماه حرام جنایت می کند و زمانی که بر خلاف سیره نبوی و قرآن، به راحتی فرمان قتل امام حسین علیه السلام در صورت عدم بیعت صادر می کند از چنین شخصی و دستگاه حکومتی او قطعاً چنین بر می آمد که اگر امام تنها مدینه را ترک می کرد خانواده ایشان توسط حکومت یزیدی دستگیر و به زندان افکنده می شدند. بنابراین دستگاه جبار خلافت اموی خیلی برایش ساده بود که با تعرض به خانواده امام حسین (علیه السلام) و دستگیری و به زندان انداختن آنها ، بخواهد امام حسین (علیه السلام) را زیر فشار و اجبار به تسلیم شدن در برابر آنها بکند.

 سومین نکته اینکه  امام حسین (علیه السلام) قصد جنگ نداشت،

امام باید فساد و تباهی امت اسلام که با روی کار آمدن یزید نابودی اسلام را ندا می داد برای مردم روشن کند و این موضوع را اصلاح کند. امام حسین (علیه السلام) از مدینه خارج شد ولی به سمت عراق نرفت بلکه به سمت مکه که حرم امن الهی بود رفت. لذا امام حسین (علیهه السلام) که نمی توانست حتی یک روز در مدینه باقی بماند 4ماه و 5 روز در مکه ماند و در امنیت بود. به همین دلیل خانواده خود را به مکه آورد تا امنیت برای آنها هم باشد. بنابراین وقتی خود امام مجبور به هجرت شد و دیگر نمی توانست در مدینه بماند و به سوی مکه می رود چون در آن زمان مکه موقعیت استثنایی داشت و زائران از جاهای مختلفی برای زیارت خانه خدا و امام حسین(علیه السلام) می آمدند، امام اگر بتواند درمکه ندای خود را به گوش زائران و مجاوران حرم امن الهی برساند، انعکاس بسیار عمیقی خواهد داشت. چون زمانی که این زائران به اوطان خود بر گردند همه پیام و دیدگاه امام را با خود می برند و یک اشاعه بزرگ برای دین اسلام خواهد شد. از این جهت امام مقیم مکه شدند و خانواده هم باید جایی باشد که خود امام علیه السلام هست.

 چهارمین نکته اینکه امام با یزید این حاکم جاعل و غاصب بیعت نمی کند و این خبر به گوش کوفیان می رسد و بعداً مردم کوفه از امام دعوت می کنند تا امام با حضور خود در آنجا پایگاهی برای خود درست کند. البته امام هم با رسیدن هزاران نامه احتیاط می کند و مسلم را برای بررسی و تحقیق به کوفه می فرستد که مسلم ببیند اگر کوفیان همانگونه که که در نامه ها نوشته اند هستند و با او از جانب امام بیعت می کنند به امام نامه بنویسد که امام به سوی کوفه حرکت کند. مسلم هم که برای بیعت به کوفه رفت و استقبال بسیار خوبی از او کردند و حتی بیعت خون بستند که تا آخرین قطره خون در راه امام حسین(ع) خواهیم جنگید. بیعت هم یک تعهد شرعی اخلاقی و سیاسی است. لذا مسلم به امام نامه داد که بشتابید مردم آماده حضور شما هستند و دعوت آنها برای امام حجت شد و تکلیف جدیدی برای امام حسین (ع) بار می شود.

 پنجمین نکته اینکه امام حسین (ع) رفتن به سوی کوفه را برای جنگ انتخاب نکرد همانگونه که امام علی (ع) وقتی به خلافت رسید و کوفه را محل خلافت خود قرار داد با خانواده خود به کوفه رفت، امام حسین(ع) هم می خواست با خانواده خود به کوفه بیاید و اگر هم کار به جنگ بکشد حداقل خانواده امام در کوفه تحت حمایت باشند منتهی قضیه کاملا عوض شد. با تغییر موضع کوفیان و عهد شکنی شان و همچنین پیش دستی عبید الله ابن زیاد در ورود به کوفه و ترسی که در بین مردم انداخت، امام که همراه با خانواده قصد ورود و اقامت به کوفه را داشتند در کربلا فرود آمدند و محاصره شدند و قضیه به جنگی نابرابر اتفاق افتاد و آنچیزی شد که نباید می شد.

 ششمین نکته اینکه امام حسین (ع) در مدینه در معرض خطر جدی قتل و شهادت قرار داشت. یعنی یزید به فرمانروای مدینه نوشته بود که حسین (ع) را احضار کن و از او بیعت بگیر و اگر بیعت نکرد سر او را به سرعت برای من به شام بفرست. امام چون قصد بیعت کردن نداشت و حتی اگر از سوی یزید هم ملزم به این امر نشده بود، باید به عنوان تکلیف شرعی در برابر این انحطاط و فسادی که اسلام را به نابودی تهدید می کند بایستد، امام حرکت کرده است. منتهی در معرض قتل است. به طرف مکه می رود. اینجا هر کس اعتقاد به حقیقت راه او دارد وظیفه دارد از حجت خدا دفاع کند. بنابراین خانواده ایشان برای دفاع از امام زمانشان مرد و زن از ایشان حمایت کردند. حتی بعضی از زنانی که همراه امام بودند حتی به امام هم محرم نبودند. ولی وظیفه دارند چون امام زمانشان در خطر است او را یاری کنند. حتی اگر به قتل و اسارت بیانجامد. آنها باید در معیت امام زمانی که در معرض خبر قتل هست باشد. این هم دلیلی است که نه تنها بانوانی که محرم امام هستند بلکه زنان دیگری که در اوج معرفت و ولایتمداری هستند وظیفه خود می دانند که امام زمانشان را در برابر خطری که او را تهدید می کند تنها نگذارند.

 هفتمین نکته اینکه باید توجه داشت زنان و کودکان توانایی تبلیغ و پیام رسانی دارند و دشمن از مقابله با آنان عاجز است - زیرا باید حریم آنان را حفظ کنند و در صورت آسیب رسانی به زنان و کودکان عواطف همگان جریحه دار می شود و نزد افکار عمومی در طول تاریخ محکوم خواهند شد. (حیات فرات/ ص 90) خانواده امام حسین (علیه السلام) توانستند پیام رسان حادثه کربلا باشند و چهره ظالمان را افشا کنند و تبلیغات بنی امیه را خنثی سازی کنند. گذشته از آن مقاومت خانواده امام بر انجام واجبات الهی، دوباره احکامی را که می رفت تا مندرس شود، زنده ساخت که از جمله آنها می توان اصرار آنان بر حفظ حجاب، حفظ خود از نامحرمان، جلوگیری از مورد دید واقع شدن، جلوگیری از اختلاط زن و مردرا  نام برد. از طرفی حضور و همراهی خانواده امام حسین (علیه السلام) علاوه بر آثار و فواید دینی و تبلیغی و فرهنگی فراوان و بی نظیر خود، توانست واقعیت و حقیقت حادثه کربلاء را از ابتدا به گوش تمامی انسانها در مسیر حرکت شان از مدینه تا کربلاء برساند.

 هشتمین نکته اینکه از نگاه عرفانی امام حسین علیه السلام  تمام هستی خود و اطرافیان خود را بدون هر گونه کاستی در طبق اخلاص گذاشت و به درگاه خداوند آورد. ثمره چنین اخلاصی آن شد که نهضت عاشورا در طول و عرض تاریخ، برای مسلمانان و غیر مسلمانان تاثیر گذار باشد و در قیامت نیز به درجه ای برسند که همگان غبطه آن را بخورند.(پرسش ها و پاسخ ها/  ص 120)

منبع:پاسخ با  مطالعه دقیق پاسخ های دریافتی از کاربران و مطالعه محتوای مربوطه از کتاب پرسش و پاسخ های دانشجویی دفتر 13 /  کتاب فرات حيات (پرسش ها و پاسخ هاي ويژه نهضت حسيني و ايام محرم )/  کتاب عطش عشق (پاسخ به شبهات محرم و عزاداری)/ مقاله چگونگی علم امام از مجله پرسمان شماره 25 مهر 83/ متن مصاحبه فرهنگ نیوز از دکتر رجبی دوانی  به قلم و برداشت مسئول این فراخوان نوشته شده است . پاسخ به این شکل همچنین بسیاری از این نکات در کتاب های مربوطه ذیل این سوال وجود ندارد و این تکامل را مدیون همکاری کاربران محترم از وبلاگ های نامبرده در ذیل هستیم. توفیقتان روز افزون

وبلاگ مدرسه فاطمه س سقز       وبلاگ امیر علی     وبلاگ مرکز تخصصی تفسیر و علوم قرآن شاهین شهر     وبلاگ عشق بازی با خدا